hâkim et-tirmizî ne demek?

Hâkim et-Tirmizî

Ebü Abdillah Muhammed b. Ali b. el-Hüseyin et-Tirmizî, İslam dünyasının önemli sûfî mütefekkirlerinden biridir. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 3. hicri yüzyılın başlarında Tirmiz şehrinde doğduğu tahmin edilmektedir. 318/930 yılında aynı şehirde vefat etmiştir.

Hâkim et-Tirmizî, özellikle velâyet anlayışı ve nefs terbiyesi konusundaki derinlikli görüşleriyle tanınır. Tasavvuf düşüncesine önemli katkıları olmuştur. Eserlerinde, şeriat-hakikat ilişkisi, marifet ve ihsan gibi temel kavramları detaylı bir şekilde ele almıştır.

Eserleri:

  • Kitâbü’l-ʿİllet li’l-ʿibâde
  • Kitâbü’l-Fark beyne’s-Sadr ve’l-Kalb ve’l-Füʾâd ve’l-Lüb
  • Ḫatmü’l-Velâye (En önemli eseri olarak kabul edilir.)
  • Kitâbü’r-Riyâżati’n-Nefs
  • Kitâbü’l-Emsâl mine’l-Kitâb ve’s-Sünne
  • ʿİlmu’l-Evliyâʾ
  • Kitâbü Adâbi’n-Nüfûs

Hâkim et-Tirmizî'nin düşünceleri, daha sonraki dönemlerde İbn Arabi gibi önemli sûfîleri etkilemiştir. Günümüzde de tasavvuf alanında yapılan araştırmalarda önemli bir kaynak olarak kabul edilmektedir.